Vragen en antwoorden over mazelen – Jeugd en Gezin

In Nederland is de vaccinatiegraad lager dan gewenst, daardoor kunnen sporadisch besmettingen met mazelen optreden.

Hoeveel besmettingen zijn er in Nederland?

Het aantal besmettingen met mazelen in Nederland wordt bij het RIVM gemeld. Op de website van het RIVM zijn de actuele cijfers te volgen.

Hoe verspreidt mazelen zich?

Mazelen wordt veroorzaakt door een virus en verspreidt zich via de lucht. Je kunt dus besmet worden door bijvoorbeeld het hoesten van een ander. Het is de meest besmettelijke ziekte die we kennen. Eén besmet persoon, besmet gemiddeld vijftien andere personen.

Hoe zit het met de vaccinatiegraad?

Om kwetsbaren zo goed mogelijk tegen mazelen te beschermen, is een vaccinatiegraad nodig van minimaal 95 procent. In Nederland ligt de vaccinatiegraad lager, op 88,8 procent. Dat maakt de kans op besmettingen groter. In de regio Gooi en Vechtstreek ligt de vaccinatiegraad iets hoger dan landelijk. Bij ons kreeg 92,5 procent van de kinderen een eerste prik tegen het mazelenvirus (cijfers 2024).

Welke symptomen heeft mazelen?

Meestal verloopt mazelen met milde klachten, zoals verkoudheid, (hoge) koorts en rode vlekjes in het gezicht en op het lichaam. Over het algemeen is de ziekte na zeven tot tien dagen weer over en houd je er niets aan over. Meer informatie over mazelen kun je vinden op de website Rijksvaccinatieprogramma.nl.

Wat zijn de gevaren van mazelen?

Mazelen verzwakt het afweersysteem, waardoor je vatbaarder bent voor andere ziekten. Het kan gepaard gaan met ontstoken ogen, middenoorontsteking, ontsteking van de darmen en ernstigere infecties zoals longontsteking en zelfs hersenontsteking. Door deze complicaties kan de ziekte een stuk gevaarlijker worden en leiden tot ziekenhuisopnames en in zeldzame gevallen tot sterfte.

Waarom zijn juist baby’s kwetsbaar?

Vooral voor baby’s tussen de 6 en 14 maanden kan mazelen gevaarlijk zijn. Ze kunnen ziek worden omdat ze zelf in deze periode niet tegen de ziekte beschermd zijn. Een baby is tot ongeveer 6 maanden beschermd als de moeder ooit mazelen heeft gehad of een vaccinatie. Na een half jaar nemen de antistoffen die het kind van de moeder heeft gekregen af. Het kind is dan pas weer volledig beschermd als het zelf rond de leeftijd van 14 maanden gevaccineerd wordt. De kans dat een baby besmet raakt met het mazelenvirus is heel klein omdat het vrijwel altijd extra beschermd wordt door de immuniteit van de groep (groepsimmuniteit).

Is mazelen ook gevaarlijk tijdens de zwangerschap?

Zwangeren kunnen mazelen krijgen als ze nooit mazelen hebben gehad of niet gevaccineerd zijn. Het veroorzaakt bij het kind geen aangeboren afwijkingen, maar kan in zeldzame gevallen tot een miskraam of vroeggeboorte leiden.

Hoe kan ik mijn kind tegen mazelen beschermen?

Baby’s kunnen rond de leeftijd van veertien maanden op het consultatiebureau een vaccin tegen bof, mazelen en rodehond (BMR) krijgen. Op die leeftijd reageert hun immuunsysteem optimaal op de prik. Deze vaccinatie wordt op de leeftijd van 9 jaar nog een keer herhaald. Die tweede vaccinatie wordt gegeven tijdens vaccinatieweken. Kinderen krijgen hiervoor een uitnodiging via het RIVM.

Kan een baby eerder een vaccinatie krijgen?

Een vroege vaccinatie tegen mazelen wordt alleen geadviseerd als je met je baby naar een land reist waar mazelen veel voorkomt en je daar intensief contact hebt met de lokale bevolking. In dat geval kun je bij het GGD reizigersspreekuur een vaccinatie op maat halen. Een vaccinatie tussen de 6 en 12 maanden is echter minder effectief. De prik moet dan met 14 maanden alsnog gegeven worden. De bescherming na deze twee prikken is mogelijk minder goed dan als het kind de eerste prik rond 14 maanden krijgt.

Hoe weet ik of mijn kind gevaccineerd is?

Op het vaccinatiebewijs (dat meestal in het groeiboekje zit) kun je checken of je kind de vaccinatie tegen bof, mazelen en rodehond (BMR) heeft gekregen. Ben je het vaccinatiebewijs kwijt? Log dan met je DigiD in op ons klantportaal MijnJeugdenGezin.nl. Je kunt daar het vaccinatieoverzicht van je kind inzien.

Kan mijn kind alsnog een vaccinatie krijgen?

Is je kind niet volgens het Rijksvaccinatieprogramma ingeënt, maar wil je dat alsnog doen? Tot hun 18e verjaardag mogen kinderen (gratis) starten met de vaccinaties. We kunnen hiervoor een inhaalschema op maat maken. Neem hiervoor contact met ons op.

Wat als ik twijfels heb over het vaccin?

Voor de meeste ouders is het vaccineren van hun kind vanzelfsprekend. Als je twijfels hebt over een vaccin kun je dit altijd bespreken met de jeugdarts of jeugdverpleegkundig op het consultatiebureau. Ook kun je de website van het RIVM raadplegen of bellen met de Twijfeltelefoon: 088-7555777.

Waar vind ik meer informatie?

Voor meer informatie over mazelen kun je op de website van het RIVM terecht.