voor inwoners, met gemeenten
Hoe gaat het met de gezondheid, het welzijn en de leefstijl van jongeren? Zijn ze gelukkig? Hebben ze stress? Drinken ze weleens alcohol en doen ze aan sport? En is dit veranderd in de tijd? Dit zijn enkele voorbeelden die door de GGD’en en het RIVM zijn onderzocht met de Gezondheidsmonitor Jeugd 2023.

Het onderzoek is gehouden onder middelbare scholieren in de tweede en vierde klas. In regio Gooi en Vechtstreek hebben ruim 2.800 leerlingen van 16 scholen van het regulier voortgezet onderwijs de digitale vragenlijst ingevuld. De uitkomsten geven input voor beleid met als doel: gezondheidswinst voor jongeren.

Resultaten: Schoolprofiel, Regioprofiel, Tabellenboek

Scholen ontvangen een schoolprofiel met de resultaten van hun school. Gemeenten ontvangen een regioprofiel en een tabellenboek met alle cijfers, ook op gemeenteniveau.

Scholen, gemeenten, GGD en andere regionale instellingen kunnen de resultaten gebruiken bij de onderbouwing van beleid en interventies ter bevordering van een gezonde ontwikkeling van de jeugd.

Gezondheidsmonitor Jeugd 2023

Uit de Gezondheidsmonitor Jeugd 2023-2024 blijkt dat ruim driekwart van de jongeren in Gooi en Vechtstreek zich gezond en gelukkig voelt. Toch zijn minder tweede- en vierdeklassers positief over hun eigen gezondheid dan voorgaande jaren. Ook hun mentale gezondheid laat na de coronapandemie nog geen herstel zien. Daarnaast is een toename van ongezond gedrag te zien, zoals vapen en problematisch gebruik van sociale media.

Mentale gezondheid niet hersteld

De ervaren gezondheid van jongeren neemt af. In 2015 gaven ruim 8 op de 10 (84%) aan hun gezondheid als (zeer) goed te ervaren. Bij de laatste meting in 2023 is dit gedaald naar 77%, landelijk is dit 80%. Bij de vorige meting, in 2021 in coronatijd, gaven leerlingen aan dat ze zich minder gelukkig voelden. Bij deze meting (2023) is dit gestabiliseerd (78%, landelijk is dit 77%).

Aandacht voor sociale veiligheid

Het aantal leerlingen dat aangeeft in de laatste drie maanden gepest te zijn, is gestegen van 8% in 2019 (voor corona) naar 17%. Ook het percentage jongeren dat aangeeft dat er ooit tegen de zin vervelende foto’s of filmpjes zijn verspreid (via internet of sociale media) is gestegen van 13% naar 20%. Daarnaast is het aantal leerlingen dat zegt eerlijk te kunnen zijn over LHBTQ+ in dezelfde periode gedaald van 27% naar 14%.

Toename ongezond gedrag

Alarmerend is de toename van het aandeel jongeren dat vapet (e-sigaret rookt): dit aantal is de laatste 4 jaar fors toegenomen. In 2019 vapete 1% van de jongeren wekelijks, in 2023 is dat 11%, deze stijging is gelijk aan landelijk. Ook roken meer jongeren wekelijks sigaretten of shag (van 6% in 2019 naar 9% in 2023). Ook het risico op problematisch gebruik van social media neemt toe. Inmiddels loopt 15% van de jongeren risico op problematisch gebruik van sociale media, in 2019 was dat nog 9%.

 

Positief is dat alcoholgebruik ongeveer op het niveau is van vóór corona en dat veel jongeren elke dag lopend of fietsend naar school gaan. Ruim driekwart van de jongeren sport wekelijks bij een club of sportschool en bijna de helft beweegt 5 of meer dagen 1 uur per week.

 

Landelijke resultaten van de Gezondheidsmonitor Jeugd staan op VZinfo.

Het monitoren van de gezondheid van de jeugd is een belangrijke taak van de GGD. Al sinds 2005 doen we dit, elke vier jaar, in samenwerking met de scholen.

 

Sinds 2015 voeren alle GGD’en in Nederland tegelijkertijd de Gezondheidsmonitor Jeugd op scholen uit in samenwerking met het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) en het Trimbos Instituut. Voordeel van gelijktijdige afname is dat er landelijke referentiecijfers komen zodat de school- en regioresultaten kunnen worden gespiegeld aan landelijke resultaten.

 

Najaar 2023 hebben in Nederland in totaal ruim 188.000 tweede- en vierdeklassers van het regulier voortgezet onderwijs vragen beantwoord over hun gezondheid, psychosociaal welzijn, gebruik van sociale media, gamen, pesten, sporten, roken en drinken. Uit de regio deden 2.848 leerlingen mee. Meer informatie over de Gezondheidsmonitors vindt u op www.monitorgezondheid.nl.

Tijdens een lesuur op school vullen leerlingen uit de klassen 2 en 4 een online vragenlijst in. Een docent begeleidt de afname van het onderzoek. De vragenlijst bevat verschillende onderwerpen, zoals gezondheid, welzijn, leefstijl en schoolbeleving. Leerlingen die meer willen weten over hun gezondheid of vragen hebben, worden aan het eind van de vragenlijst doorverwezen naar websites met goede en betrouwbare informatie.

Meer informatie

Wilt u meer informatie of heeft u vragen over de Gezondheidsmonitor Jeugd 2023? Dan kunt u contact opnemen met Manita van Acker, epidemioloog, m.vanacker@ggdgv.nl of Paulien Hagedoorn, onderzoeker publieke gezondheid, p.hagedoorn@ggdgv.nl. U kunt ook kijken bij de veel gestelde vragen (in de downloads).

Downloads:

Flyer Gezondheidsmonitor Jeugd 2023
Informatiemail voor opvoeders over de Gezondheidsmonitor Jeugd 2023
Vragenlijst Gezondheidsmonitor Jeugd 2023
Veel gestelde vragen Gezondheidsmonitor Jeugd 2023
Privacyverklaring Gezondheidsmonitor jeugd 2023
Regioprofiel Gezondheidsmonitor 2023
Tabellenboek Gezondheidsmonitor 2023
Landelijke resultaten Gezondheidsmonitor Jeugd 2023

Aanvullend op de Gezondheidsmonitor Jeugd 2023 is er een kwalitatief onderzoek onder jongeren uitgevoerd door GGD GHOR Nederland. In dit onderzoek staan de thema’s mentale gezondheid, stress, sociale media, vapen en pesten centraal. De resultaten en adviezen zijn beschreven in een factsheet en rapport.